Bài 2.6. Tìm hiểu lớp String

Nội dung bài học

1. Bản chất của String
2. Phép nối chuỗi
3. Các kí tự đặc biệt
4. Phép cộng String với các giá trị số
5. Các phương thức của lớp String
6. Nhập dữ liệu từ bàn phím
7. Bài tập thực hành

Bản chất của String

• Kiểu String dùng để lưu trữ chuỗi các kí tự trong ngôn ngữ lập trình Java. Chuỗi kí tự là tập các kí tự được sắp đặt theo một trật tự nhất định nhằm biểu đạt một ý nghĩa nào đó và đặt trong cặp nháy kép “”.
• Ví dụ: String message = “I Love You”;
• String là một kiểu bất biến (immutable) trong ngôn ngữ lập trình Java.
• Về bản chất nó là một final class.
• Kiểu bất biến là một kiểu mà giá trị của nó kể từ sau khi được gán thì không thể thay đổi.
• Khi tạo biến kiểu String thì đó là biến kiểu đối tượng(object) không phải biến của kiểu nguyên thủy. Do đó ta có thể thực hiện các thao tác gọi phương thức trên đối tượng của kiểu String.
• Ví dụ:

public class Lesson26 {
    public static void main(String[] args) {
        String fullName = "Lê Nguyễn Bảo Ngọc";
        String upperCaseName = fullName.toUpperCase(); // viết hoa toàn bộ chuỗi kí tự
        var lowerCaseName = fullName.toLowerCase(); // viết thường toàn bộ chuỗi kí tự
        // hiển thị kết quả lên màn hình
        System.out.println("Họ và tên: " + fullName);
        System.out.println("Họ và tên viết HOA: " + upperCaseName);
        System.out.println("Họ và tên viết thường: " + lowerCaseName);
    }
}

Họ và tên: Lê Nguyễn Bảo Ngọc
Họ và tên viết HOA: LÊ NGUYỄN BẢO NGỌC
Họ và tên viết thường: lê nguyễn bảo ngọc

Phép nối chuỗi

• Để nối chuỗi trong Java ta dùng toán tử +. Khi nối chuỗi thì chuỗi được nối, tức sau dấu + sẽ cắm vào cuối chuỗi trước đó.
• Chuỗi kết quả sau khi nối là một đối tượng String mới được tạo ra với nội dung chứa cả 2 chuỗi được nối.
• Tính đến phiên bản Java 21 ta có ít nhất 4 cách nối chuỗi kí tự:
  • Sử dụng toán tử +.
  • Sử dụng phương thức concat().
  • Sử dụng string template. Chi tiết về string template ta tìm hiểu ở mục kế tiếp.
  • Sử dụng StringBuilder/StringBuffer. Chi tiết ta tìm hiểu ở một bài học gần cuối chương này.
• Ví dụ:

public class Sample {
    public static void main(String[] args) {
        var first = "Ngọc";
        var last = "Lê";
        var middle = "Nguyễn Bảo";
        // cách 1: dùng toán tử +
        var fullName = last + " " + middle + " " + first;
        System.out.println(fullName);
        
        // cách 3: sử dụng phương thức nối chuỗi
        fullName = last.concat(" ").concat(middle).concat(" ").concat(first);
        System.out.println(fullName);
    }
}

Lê Nguyễn Bảo Ngọc
Lê Nguyễn Bảo Ngọc

Các kí tự đặc biệt

• Trong ví dụ trên ta thấy rằng, để hiển thị ra dấu nháy kép “ thì ta phải cho thêm dấu \ trước “ thành \”. Đó là ví dụ về các kí tự đặc biệt trong Java. Nội dung của String trong Java quy ước nằm trong cặp “” nên nếu bạn muốn in ra “ mà không cung cấp thêm \ ở trước thì sẽ bị lỗi.

• Sau đây là một số kí tự đặc biệt khác trong ngôn ngữ Java:

• Ví dụ minh họa sử dụng các kí tự đặc biệt trên:

public class Lesson26 {
    public static void main(String[] args) {
        // một số kí tự đặc biệt
        var someMessage = "Xin chào bạn 'Hương'";
        System.out.println(someMessage);
        someMessage = "Xin chào bạn \"Hương\"";
        System.out.println(someMessage);
        // \n
        var message = "Where\nare\nyou\nnow?";
        System.out.println(message);
        // \t
        message = "Welcome\tto\tBranium!";
        System.out.println(message);

        // \\
        var path = "C:\\Users\\trieu\\Downloads\\IT_Report_2023_Vie.pdf";
        System.out.println(path);
    }
}

Xin chào bạn 'Hương'
Xin chào bạn "Hương"
Where
are
you
now?
Welcome	    to	  Branium!
C:\Users\trieu\Downloads\IT_Report_2023_Vie.pdf

Phép cộng String với các giá trị số

• Khi thực hiện phép cộng + với String ta phải hết sức lưu ý. Bởi vì mặc định chương trình Java coi rằng nếu có 1 toán hạng của phép + là String thì đó là phép nối chuỗi. Không phải phép cộng hai số.
• Khi ta cộng số với String, kết quả nhận được là String. Do đó ví dụ sau cho kết quả không như ta mong muốn:

int numberA = 200;
int numberB = 500;
String result = "numberA + numberB = " + numberA + numberB;
// Mong muốn: numberA + numberB = 700
System.out.println(result); 
// Thực tế: numberA + numberB = 200500

• Để có được kết quả chính xác ta sử dụng cặp ngoặc tròn ( ) gói cụm biểu thức cần ưu tiên thực hiện lại. Ví dụ sau đã sửa lại:

int numberA = 200;
int numberB = 500;
String result = "numberA + numberB = " + (numberA + numberB);
// Mong muốn: numberA + numberB = 700
System.out.println(result); 
// Thực tế: numberA + numberB = 700

Các phương thức của lớp String

• Lưu ý rằng vị trí của kí tự trong chuỗi, mảng của Java luôn bắt đầu từ 0. Do đó phần tử đầu tiên của chuỗi kí tự là vị trí 0, phần tử thứ hai bắt đầu từ vị trí 1… Phần tử cuối cùng của chuỗi có chỉ số là N – 1 với N là độ dài chuỗi lấy từ phương thức length().
• Sau đây là một số phương thức thường dùng của lớp String và ý nghĩa của nó:

• Để biết thêm các phương thức khác bạn để con trỏ chuột sau tên đối tượng String. Nhấn phím . sẽ hiện ra lúc này bạn chọn phương thức và ấn Ctrl, click chuột trái vào tên phương thức để xem mô tả chức năng chi tiết.
• Để hiển thị dữ liệu lên màn hình theo định dạng, ta sử dụng phương thức printf() với các định dạng sau:
  • Hiển thị số nguyên: %d.
  • Hiển thị số thực: %f.
  • Hiển thị kí tự: %c.
  • Hiển thị chuỗi kí tự: %s.
  • Hiển thị %: %%.
• Chi tiết thêm về các loại định dạng bạn tìm hiểu thêm trong bài học 2.9 của chương này nhé.
• Ví dụ 1: sử dụng một số phương thức phổ biến của String.

public class Lesson26 {
    public static void main(String[] args) {
        var fullName = "lê     nguyễn      hoàng    long";
        System.out.printf("Độ dài của fullName: %d\n", fullName.length());
        System.out.printf("Viết hoa: %s\n", fullName.toUpperCase());
        System.out.printf("Viết thường: %s\n", fullName.toLowerCase());
        System.out.printf("Vị trí đầu tiên của kí tự 'o': %d\n", fullName.indexOf('o'));
        System.out.printf("Vị trí cuối cùng của kí tự 'g': %d\n", fullName.lastIndexOf('g'));
        System.out.printf("Kí tự tại vị trí 5: %c\n", fullName.charAt(5));
        var newFullName = fullName.replace('l', 'L');
        System.out.printf("Họ tên sau khi thay thế: %s\n", newFullName);
        var message = "           Phong Vân         ";
        System.out.printf("Sau khi loại bỏ khoảng trắng thừa: \"%s\"\n", message.trim());
        var words = fullName.split("\\s+");
        System.out.printf("Số từ trong tên: %d\n", words.length);
    }
}

Độ dài của fullName: 32
Viết hoa: LÊ     NGUYỄN      HOÀNG    LONG
Viết thường: lê     nguyễn      hoàng    long
Vị trí đầu tiên của kí tự 'o': 20
Vị trí cuối cùng của kí tự 'g': 31
Kí tự tại vị trí 5:  
Họ tên sau khi thay thế: Lê     nguyễn      hoàng    Long
Sau khi loại bỏ khoảng trắng thừa: "Phong Vân"
Số từ trong tên: 4

• Ví dụ 2: so sánh hai chuỗi kí tự với nhau.

String nam = "Nam";
String other = "nam";
System.out.println(nam.compareTo(other));
System.out.println(nam.compareToIgnoreCase(other));
// kết quả:
-32
0

• Ví dụ 3: định dạng dữ liệu với String.format():

public class Lesson26 {
    public static void main(String[] args) {
        long income = 9999999999L;
        double PI = 3.14159265358979323846;
        double price = 1899.12345;
        // bổ sung dấu phẩy ngăn cách giữa phần nghìn và phần còn lại
        System.out.printf("%s\n", String.format("%,d", income));
        // làm tròn đến hai chữ số và dùng dấu phẩy phân tách phần nghìn
        System.out.printf("%s\n", String.format("%,.2f", price));
        // làm tròn đến 3 chữ số đằng sau dấu chấm phân tách phần nguyên, thực
        System.out.printf("%s\n", String.format("%.3f", PI));
    }
}

9,999,999,999
1,899.12
3.142

Nhập dữ liệu từ bàn phím

• Để nhập dữ liệu cho chuỗi kí tự từ bàn phím. Ta dùng phương thức sau:
  • next(): Đọc vào từng từ. Việc đọc sẽ dừng khi gặp khoảng trắng như dấu cách, dấu tab, hoặc ấn phím enter.
  • nextLine(): Đọc vào cả dòng. Việc đọc sẽ dừng khi bạn ấn phím enter.
• Chú ý: khi đọc một số, một từ hay một kí tự mà sau đó ta đọc cả dòng, cần phải đọc bỏ kí tự thừa của lần đọc trước đó với nextLine(). Tức là phải nextLine() hai lần.
• Ví dụ:

import java.util.Scanner;

public class Lesson26 {
    public static void main(String[] args) {
        // tạo đối tượng Scanner
        Scanner scanner = new Scanner(System.in);
        // đọc vào một dòng:
        System.out.println("Họ và tên bạn là gì?");
        var fullName = scanner.nextLine();
        // đọc vào một số:
        System.out.println("Bạn có bao nhiêu người yêu cũ rồi?");
        var numberOfEx = scanner.nextInt();
        // đọc vào một từ:
        System.out.println("Người yêu hiện tại của bạn có tuyệt vời không?");
        var status = scanner.next();

        System.out.println("==> Thông tin người dùng: ");
        System.out.printf("Họ và tên: %s\n", fullName);
        System.out.printf("Số lượng người yêu cũ: %d\n", numberOfEx);
        System.out.printf("Người yêu hiện tại có tuyệt vời không: %s\n", status);
    }
}

Họ và tên bạn là gì?
Nguyễn Hoàng Long
Bạn có bao nhiêu người yêu cũ rồi?
101
Người yêu hiện tại của bạn có tuyệt vời không?
Có
==> Thông tin người dùng: 
Họ và tên: Nguyễn Hoàng Long
Số lượng người yêu cũ: 101
Người yêu hiện tại có tuyệt vời không: Có

Bài tập thực hành

Đề bài đầy đủ: nhấn vào đây

Bài giải mẫu: nhấn vào đây