Bài 3.1. Giới thiệu chung

Trong lập trình C#, cấu trúc điều khiển giúp quản lý luồng thực thi của chương trình, cho phép quyết định thứ tự thực hiện lệnh hoặc lặp lại các khối mã. Bài học này giới thiệu các loại cấu trúc điều khiển cơ bản một cách ngắn gọn, dễ hiểu.

📋 Nội dung bài học

1. Cấu trúc tuần tự
2. Cấu trúc rẽ nhánh
3. Cấu trúc lặp
4. Cấu trúc nhảy
5. Kết luận

🔄 1. Cấu trúc tuần tự

Cấu trúc tuần tự thực hiện các lệnh theo thứ tự từ trên xuống dưới, không có điều kiện hay lặp lại.

• Mục đích sử dụng: Thực hiện các lệnh một cách lần lượt, phù hợp cho các tác vụ đơn giản, không cần quyết định hay lặp.
• Ví dụ:

  Console.WriteLine("Bước 1: Khởi tạo");
  int x = 10;
  Console.WriteLine("Bước 2: In giá trị x = " + x);
  

  Kết quả: In lần lượt “Bước 1: Khởi tạo” và “Bước 2: In giá trị x = 10”.

🌐 2. Cấu trúc rẽ nhánh

Cấu trúc rẽ nhánh cho phép chương trình chọn thực hiện một khối mã dựa trên điều kiện.

🛠️ 2.1. Câu lệnh if-else

• Mục đích sử dụng: Thực hiện khối mã nếu một điều kiện đúng.
• Ví dụ:

  int x = 10;
  if (x > 5)
  {
      Console.WriteLine("x lớn hơn 5");
  } else {
      Console.WriteLine("x nhỏ hơn hoặc bằng 5");
  }

⚖️ 2.2. Câu lệnh switch

• Mục đích sử dụng: Chọn một khối mã để thực hiện dựa trên giá trị của một biến.
• Ví dụ:

  int day = 2;
  switch (day)
  {
      case 2:
          Console.WriteLine("Thứ Ba");
          break;
      default:
          Console.WriteLine("Ngày không hợp lệ");
          break;
  }
  

🔁 3. Cấu trúc lặp

Cấu trúc lặp cho phép thực hiện một khối mã nhiều lần dựa trên điều kiện hoặc số lần xác định.

🔄 3.1. Vòng lặp for

• Mục đích sử dụng: Lặp một số lần xác định, thường dùng khi biết trước số lần lặp.
• Ví dụ:

  for (int i = 0; i < 3; i++)
  {
      Console.WriteLine("Lần lặp: " + i);
  }
  

  Kết quả: In “Lần lặp: 0”, “Lần lặp: 1”, “Lần lặp: 2”.

⏳ 3.2. Vòng lặp while

• Mục đích sử dụng: Lặp khi điều kiện đúng, phù hợp khi số lần lặp không xác định.
• Ví dụ:

  int i = 0;
  while (i < 3)
  {
      Console.WriteLine("Lần lặp: " + i);
      i++;
  }
  

📋 3.3. Vòng lặp foreach

• Mục đích sử dụng: Duyệt qua các phần tử trong một tập hợp (mảng, danh sách).
• Ví dụ:

  int[] numbers = { 1, 2, 3 };
  foreach (int num in numbers)
  {
      Console.WriteLine("Số: " + num);
  }
  

🚀 4. Cấu trúc nhảy

Cấu trúc nhảy thay đổi luồng thực thi bằng cách thoát hoặc bỏ qua một số phần mã.

🛑 4.1. Câu lệnh break

• Mục đích sử dụng: Thoát ngay khỏi vòng lặp hoặc switch.
• Ví dụ:

  for (int i = 0; i < 5; i++)
  {
      if (i == 3)
          break;
      Console.WriteLine(i);
  }
  

  Kết quả: In 0, 1, 2.

⏭️ 4.2. Câu lệnh continue

• Mục đích sử dụng: Bỏ qua lần lặp hiện tại, chuyển sang lần lặp tiếp theo.
• Ví dụ:

  for (int i = 0; i < 5; i++)
  {
      if (i == 2)
          continue;
      Console.WriteLine(i);
  }
  

  Kết quả: In 0, 1, 3, 4.

🔙 4.3. Câu lệnh return

• Mục đích sử dụng: Thoát khỏi phương thức và trả về giá trị (nếu có).
• Ví dụ:

  int Sum(int a, int b)
  {
      return a + b;
  }
  

✅ 5. Kết luận

Các cấu trúc điều khiển trong C# (tuần tự, rẽ nhánh, lặp, nhảy) là công cụ cơ bản để xây dựng logic chương trình. Việc hiểu rõ mục đích và cách sử dụng chúng giúp bạn viết mã linh hoạt và hiệu quả. Hãy thực hành với các ví dụ đơn giản để làm quen!

Chi tiết về từng cấu trúc điều khiển chúng ta sẽ tìm hiểu trong các bài học tiếp theo của chương này nhé.

• Slide bài học: nhấn vào đây